czwartek, 26 kwietnia 2012

Mapa Bieszczad z 1938 roku

Na poniższej mapie można zobaczyć jak wyglądały Bieszczady przed II Wojną Światową.
Mapę w większym formacie można znaleźć pod poniższym linkiem


Na zamieszczonym poniżej fragmencie mapy, został umieszczony obrys linii brzegowej jeziora solińskiego. Można zobaczyć jakie tereny zostały zalane, i jakie są orientacyjne głębokości w poszczególnych miejscach akwenu

niedziela, 22 kwietnia 2012

Mapa batymetryczna Jeziora Solińskiego

Jeżeli wybierasz się nad Solinę z zamiarem wędkowania, na pewno pomocna będzie mapa z zaznaczonymi najciekawszymi miejscówkami.
1- Wyspa Okresowa - pojawia się tylko przy bardzo niskim stanie wody w zalewie. Normalnie znajduje się około 3m pod powierzchnia wody. Jest to wierzchołek góry, o stromych brzegach. Bardzo dobre miejsce na drapieżnika, niestety dostępne tylko z łódki.
2 - Cypel Polańczyka - dobre miejsce, ale tylko poza sezonem wakacyjnym, ponieważ w wakacje jest tam tłoczno i gwarno ;)
3 - Ścianka przy Wyspie - miejsce gdzie skały opadają niemal pionowo na głębokość około 25m, znajduje się koło przeprawy promowej na wyspę Energetyka. Z brzegu wyrastają korzenie brzeg, kryjówka wielu ryb. Dojazd drogą asfaltową.
4 - Zatopiony Las - to dwie zatoki, w których nie wycięto drzew przed zalaniem. Świetne miejsce, chociaż trzeba liczyć się z częstymi zaczepami. Najlepszy dostęp z łódki.
5 - Zatoka Drewniana - miejsce blisko zapory, można zostawić samochód na parkingu powyżej. Stromo opadający brzeg gwarantuje spotkanie dużej ryby ;)
6 - Ścianka Chrewt - skały wystają 15m ponad lustro wody i sięgają 10m pod wodę. Jest tam płytka wnęka, około 5m, gdzie czai się często spora ryba. Wygodny dostęp niestety tylko z łódki.
7 - Keja Energetyka - głębokość do 20m, dostać się tam można promem, jest to ośrodek wczasowy zakładów energetycznych.
8 - Zatoka w Polańczyku - dobre miejsce na piknik rodzinny. Dobry dojazd, zatoka świetnie widoczna z drogi. niestety w sezonie letnim mocno oblegana przez turystów.
9 - Wołkowyja - fajne miejsce, niestety dosyć licznie odwiedzane, w wyniku czego w wakacje ciężko znaleźć tam wolne miejsce.

Zaznaczono także trasę rejsu statku wycieczkowego.

niedziela, 15 kwietnia 2012

Jeziorka Duszatyńskie

Jeziorka powstały na skutek oderwania zachodniego brzegu Chryszczatej 13 kwietnia 1907 roku, zatrzymania odpływu potoku Olchowatego w kilku miejscach przez masy ziemi i skał. Proces powstawania jeziorek spotęgował napływ wody z Chryszczatej i Mikitowej. Przyczyną osunięcia były wiosenne roztopy i ulewne deszcze.
Jednak legenda mówi o innej przyczynie powstania osuwiska, a mianowicie miało zostać spowodowane przez rozsierdzonego diabła który rzucił ognistą kulę czyniąc spustoszenie.
 Powstało też kilka małych oczek w zagłębieniach terenu, lecz z czasem te oczka zanikły, podobnie jak trzecie z jeziorek. W latach 20 jeziorka miały dwukrotnie większą powierzchnię, jednak uległy stopniowemu zamuleniu przez wpływające potoczki.
W 1957 roku w tym miejscu powstał rezerwat przyrody "Zwięzło" o powierzchni 2.2 ha
Osuwisko zostało rozpoznane jako największe w polskich Karpatach. szacuje się że przemieszczeniu uległo 12 mln m³ ziemi, a jego długość wynosi 2 km.





Cmentarz żydowski w Lesku


Cmentarz żydowski w Lesku ze względu na wiek zachowanych nagrobków uważany jest za jedną z najcenniejszych nekropolii w Polsce. Na powierzchni około 3,2 ha przetrwało ponad dwa tysiące kamieni nagrobnych. W materiałach archiwalnych cmentarz po raz pierwszy jest wzmiankowany w 1611 roku, kiedy to dwaj chłopi sprzedali leskim Żydom "cztery zagony roli (...) na okopisko żydowskie od wiertchu do sadzawki jako okopisko długie za złotych czterdzieści polskich", jednak daty zgonów na macewach świadczą, że pochówków dokonywano tu już w pierwszej połowie szesnastego wieku. Legenda głosi, że jest to miejsce spoczynku sefaradyjskich rabinów wypędzonych z Hiszpanii i Portugalii w XVI wieku, jednak historycy nie potwierdzają tej tezy.
Cmentarz położony jest za synagogą, przy ul. Słowackiego. Wąskie schody wiodą stromo pod górę. Właśnie w tym miejscu, na zboczu zalesionego wzgórza znajduje się najstarsza część nekropolii, z nagrobkami pochodzącymi z pierwszej połowy XVI wieku. Są to płyty wykonane z miejscowego piaskowca, pozbawione zdobień, z inskrypcjami o prostej, archaicznej w swym kroju czcionce. Czas i oddziaływanie czynników atmosferycznych sprawiły, że nagrobki w zdecydowanej większości nie znajdują się na swych właściwych miejscach. Po lewej stronie ścieżki widoczny jest stojący nieco skosem blok piaskowca, rozszerzający się ku górze. Jest to najstarsza zachowana macewa na cmentarzu w Lesku. Wykuty w niej hebrajski napis głosi: "Tu pochowany mąż, bojący się Boga, Eliezer syn Meszulama (pamięć sprawiedliwego niech będzie błogosławiona), we wtorek 9 dnia miesiąca tiszri 309 roku według krótkiej rachuby" (źródło tłumaczenia: A. Trzciński, M. Wodziński "Cmentarz żydowski w Lesku" ).
M.Bałaban "Zabytki historyczne Żydów w Polsce", 1929 r

środa, 11 kwietnia 2012

Pozostałości wsi Choceń

 Dawna wieś Choceń ulokowana jest na północ od  Gawry Wierchu (742m n.p.m), pomiędzy Średnim Wielkim a Cisowcem. Nazwa wsi pochodzi z języka irańskiego chacan, tłumaczonego jako obwarowanie, szaniec, czy też miejsce walki
Pierwsze wzmianki o Choceniu pochodzą z roku 1552, jako osady w dobrach rodziny Tarnawskich, jednak wcześneij istniała tu prawdopodobnie warownia, chroniąca trakt handlowy przez przełęcz nad Roztokami.
Wieś została wyludniona i zniszczona w latach 1946-47. Część mieszkańców wywieziono jeszcze w roku 1946 na tereny obecnej Ukrainy. Pozostałych mieszkańców wysiedlono w ramach akcji 'Wisła' w roku 1947, a zabudowania po części spalono. Dziś jest tu malownicza dolinka wraz z licznymi pozostałościami wsi, rozlokowanymi wdłuż potoku oraz drogi w kierunku Cisowca.
Tablica z historią wsi Choceń
Pozostałości po zabudowaniach


wtorek, 10 kwietnia 2012

Co warto zobaczyć w Bieszczadach


Zalew Soliński

Historia powstania zapory solińskiej sięga roku 1921, kiedy to prof. Karol Pomianowski z Politechniki Warszawskiej opracował projekt zagospodarowania hydroenergetycznego Sanu. Jednak pierwsze rozpoznanie  geologiczno-hydrologiczne w dolinie Sanu przeprowadzono dopiero w latach 1936-1937. Niestety dalsze prace przerwała II wojna światowa. Nowa koncepcja zabudowy doliny Sanu powstała w roku 1955 pod kierownictwem inż. Bolesława Kozłowskiego. Na miejsce wzniesienia zapory wybrano przewężenie doliny poniżej ujścia Solinki do Sanu, w okolicy wsi Solina.
Budowa zapory rozpoczęła się w 1960 r. Główne prace ziemne i roboty fundamentowe zakończono w 1964 r. W lipcu tegoż roku rozpoczęto wznoszenie korpusu tamy. Podstawowe prace betoniarskie przy zaporze zamknięto pod koniec lutego 1968 r. W międzyczasie trwała budowa budynku elektrowni i montaż urządzeń hydroenergetycznych. Wstępny rozruch pierwszej turbiny odbył się 9 marca 1968 r., a 20 lipca tegoż roku  oddano zaporę do użytku.
Przy budowie zapory, która trwała blisko 9 lat, pracowało ponad 2000 ludzi.
Pozostałości dawnej wsi Solina znajdują się obecnie na dnie obecnego zbiornika. Zapora w Solinie, która ma 81,8 m wysokości i 664 m długości, jest najwyższa w Polsce.
Dla każdego kto chciałby bliżej poznać ciekawą historię powstania zapory polecam książkę Henryka Nicponia 'Tajemnice Soliny'

Historia Bieszczad

Osadnictwo w Bieszczadach skupiało się głownie na północnych brze­gach regionu. Jednak obejmowało także doliny Sanu i Osławy. Człowiek poja­wił się tutaj około 10000 lat temu. W wyniku wykopalisk archeologicznych w okolicach Czarnej, Le­ska i Sanoka  odkryto przedmioty pochodzące z epoki neolitu, 4000 - 1800 lat p.n.e. Często są to pozostałości wsi, cmentarzy, broni, narzędzi, ozdób czy innych przedmio­tów. Historycy uważają, że pierwotnie obszar ten był zamieszkiwany przez plemiona prapolskie - Lędzian. Około połowy X wieku plemiona te popadły w zależność od Rusi Kijowskiej i znikneły w mroku dzie­jów. Około wieku XI bezskuteczne walki o nie prowadzili królowie polscy. Ostatecznie granica polsko - rusińska ustalona została na linii Wisłoka i Jasiołki. Aż do połowy XIV wieku cały obszar Bieszczad był własnością książąt ruskich. W roku 1340 po wkroczeniu Kazimierza Wielkiego na tę część Rusi znalazła się ona w zasięgu granic Polski. Znajdowało się tu dużo osiedli obron­nych.